بعید است اهل دم کردن و خوردن قهوه به خصوص از نوع اسپرسو باشید و اسم موکاپات را نشنیده باشید. یک دستگاه دم‌آوری قهوه قوری مانند که سازوکار ساده‌ای دارد و در یک زمان نسبتا کوتاه به شما قهوه اسپرسو می‌دهد. طبیعتا مثل هر وسیله دیگری که با آسان‌تر کردن روند کارها اقبال عمومی را جلب می‌کند موکاپات هم خیلی زود مورد توجه قهوه‌خورها قرار گرفت. اما قهوه‌ساز موکاپات چیست و چگونه مصرف قهوه را در دنیا تحت تاثیر قرار داد؟ در مجله قهوه ست بخوانید.
قهوه‌ساز موکاپات چیست
قهوه‌ساز موکاپات در حقیقت نماد طراحی Art Deco و البته نمادی از فرهنگ قهوه نوشی در ایتالیا است. موکاپات خیلی زود مورد توجه میلیون‌ها نفر از سرتاسر دنیا قرار گرفت و برای درست کردن قهوه اسپرسو و طرز تهیه انواع قهوه با پایه اسپرسو به آن اعتماد شد. با این‌همه به نظر می‌رسد کمتر کسی از تاثیر موکاپات بر فرهنگ قهوه‌نوشی در دنیا باخبر باشد. در حقیقت این قهوه‌ساز متواضع و فروتن باعث ایجاد یک تحول بزرگ در فرایند و سازوکار دم‌آوری قهوه در خانه‌ها شد.
قهوه‌ساز موکاپات چیست ؛ یک اختراع به درد بخور از فرهنگ ایتالیایی قهوه
اما قهوه‌ساز موکاپات چیست ؟ موکاپات در ایتالیا اختراع شد و تبدیل به یک روند پیشرو در صنعت قهوه ایتالیا شد. قهوه برای اولین بار در قرن شانزدهم میلادی به عنوان یک کالای لوکس و گرانقیمت به ایتالیایی‌ها معرفی شد. به این ترتیب در درجه نخست آن‌هایی که دست‌شان به دهان‌شان می‌رسید به نوشیدن قهوه در کافه‌های تجاری رو آوردند. در این کافه‌ها قهوه با روش‌های دم‌آوری داغ در قوری آماده و سرو می‌شد.
افزایش تقاضا برای نوشیدن قهوه باعث شد که مخترعان به دنبال روش‌هایی برای درست کردن بهتر و خوش طعم‌تر قهوه باشند. اختراع دستگاه اسپرسوساز آقای بیزرا در آن سال‌ها اگر چه هنوز یک وسیله کامل نبود و نقایصی مانند تلخی بیش از حد قهوه اسپرسو داشت اما طرز درست کردن قهوه اسپرسو انقلابی در صنعت نوشیدنی قهوه در دنیا به شمار می‌رود. این روش جدید زمان استخراج قهوه را بهبود بخشیده و آن را کمتر کرد. به این ترتیب فنجان قهوه تازه با سرعت بیشتری آماده و سرو می‌شد.
یک نمونه از عصاره‌گیری قهوه تحت فشار ماشین‌های اسپرسوساز هستند که با جوشاندن آب تحت فشار کار می‌کنند و بخار آب را از میان دانه‌های آسیاب شده قهوه عبور می‌دهند. این روش یک عصاره قهوه با طعم قوی تولید می‌کند که برای مصرف سریع و فوری مناسب است. از آن‌جایی که این دستگاه‌های اسپرسوساز اولیه بزرگ بودند، فقط برای استفاده تجاری مناسب بودند. در کافه‌های سبک آمریکایی، مشتری‌ها به حالت ایستاده پشت پیشخوان، فنجان قهوه‌شان را سفارش می‌دادند. با این‌همه در جوامع صنعتی به طور فزاینده‌ای، این سرویس سریع برای کارگرانی که سرعت دم‌آوری و سرو قهوه برای‌شان اهمیت زیادی داشت ایده‌ای بود که تا به امروز ادامه دارد.
دم‌آوری سریع قهوه با موکاپات فراگیر شد
با ورود به دهه پنجاه میلادی و رونق اقتصادی ایتالیا مصرف گرایی هم در این کشور به سرعت گسترش پیدا کرد و راحتی و زندگی آسوده و مرفه در خانه‌های ایتالیایی حرف اول را می‌زد. در این زمان بود که روش‌های سنتی دم‌آوری قهوه رو به افول گذاشت و در نتیجه تقاضا برای خرید دستگاه‌های اسپرسوساز تجاری در خانه‌ها افزایش پیدا کرد.
آلفونسو بیالیتی موکاپات را اختراع کرد. در حالی که موکاپات در سال 1933 اختراع شد در سال‌های بعد و در زمان رونق اقتصادی ایتالیا سود زیادی از این اختراع نصیب آلفونسو بیالیتی شد. دم‌آوری قهوه با دستگاه موکاپات روشی ارزان و کارآمد محسوب می‌شد و البته نامش را از شهر موچا یا موکا که بندری در یمن و از جمله نخستین خاستگاه‌های صادرات قهوه به اروپا بود وام گرفت. تا پیش از این ثروتمندان ایتالیایی از یک نوع قوری قهوه‌ساز از جنس نقره استفاده می‌کردند که چندان همه‌گیر نبود. اختراع موکاپات باعث شد تا همه ایتالیایی‌ها بتوانند یک قوری قهوه‌ساز با قیمت مناسب در منزل داشته باشند که کار با آن هم آسان بود.
موکاپات برای استفاده روی اجاق گاز طراحی شده و دارای سه قسمت اصلی است. روش کار موکاپات به این ترتیب است که برای کسب بهترین نتیجه حتما باید از دانه قهوه متوسط تا تیره برشته شده استفاده کنید و دانه‌های قهوه را در زمان آماده سازی قهوه آسیاب کنید. درجه آسیاب را ریز تا متوسط انتخاب کنید. ابتدا محفظه پایین قهوه ساز را تا لبه دریچه اطمینان با آب سرد پر کنید. سپس محفظه مربوط به پودر دستگاه را در محل خود قرار دهید و با پودر قهوه پر کنید . توجه داشته باشید نیازی به اعمال فشار روی پودر قهوه و فشردن آن نیست.
محفظه بالای قهوه‌ساز را روی آن قرار دهید و بچرخانید تا محکم بسته شود. سپس موکاپات را روی شعله ملایم قرار دهید. بعد از چند دقیقه آب موجود در محفظه پایین به جوش آمده و پس از عبور با فشار از داخل پودر قهوه قهوه عصاره‌گیری شده در محفظه بالا جمع می‌شود. بعد از آن که تمام آب به محفظه بالا انتقال پیدا کرد قهوه جوش را از روی شعله برداشته و بلافاصله قهوه را درون فنجان بریزید. اگر چه موکاپات خامه قهوه را به شما نمی‌دهد اما یک شات قهوه اسپرسو به شما می‌دهد و همین امر به رواج نوشیدن قهوه اسپرسو در سرتاسر دنیا کمک زیادی کرده است.
موکاپات جهان را فتح کرد
تا دهه 1950 میلادی بیالیتی تبدیل به یکی از تجار برجسته تولید کننده موکاپات درسرتاسر جهان شده بود و در بازارهای جهانی تجارت خود را تثبیت کرد. در اواخر قرن بیستم فروش موکاپات در سرتاسر دنیا به بیش از 220 میلیون رسیده بود. البته جوامع ایتالیایی در سرتاسر دنیا هم در دم‌آوری قهوه به سبک ایتالیایی نقش پر رنگی داشتند.
حالا دیگر مثل ایتالیا، قهوه در سراسر جهان تبدیل به یک کالای ارزان قیمت شده بود و عادت مصرف قهوه در بازارهای نوظهور مسیر تکاملی خود را طی می‌کردند. برای مثال در ایالات متحده و انگلیس اضافه کردن شیر برای تهیه کاپوچینو و کافه لاته با موکاپات بیشتر از ایتالیا رایج بود و هنوز هم هست.
دستگاه‌های مدرن و انقلاب دم‌آوری قهوه با موکاپات
دستگاه‌های موکاپات و اسپرسوساز هر دو با همپوشانی یکدیگر به گسترش فرهنگ نوشیدن قهوه اسپرسو در سرتاسر دنیا کمک کردند. دستگاه‌های اسپرسو مدرن هم از نوآوری موکاپات الهام گرفتند و از نظرحجم کوچک‌تر شدند تا برای استفاده در منزل هم مناسب باشند.
با روی کار آمدن موج سوم قهوه، بسیاری از علاقمندان به قهوه به استفاده از سایر دستگاه‌هایی رو آوردند که می‌توانند به سرعت و به طور موثر اسپرسو واقعی و بدون ریسک تولید طعم‌های سوخته درست کنند.
روش‌های مختلفی برای دم آوری وجود دارد (دم‌آوری قهوه با کمکس، غوطه‌وری، دم‌آوری قطره‌ای و غیره). همچنین طیف فزاینده‌ای از دستگاه ای رقیب موکاپات در بازار موجود هستند. با استفاده از متغیرها ، مصرف کنندگان می‌توانند با استفاده از دستگاه‌های مختلف کیفیت مختلفی را از دانه‌های قهوه به دست بیاورند.
میراث موکاپات
شاید برایتان جالب باشد که بدانید حدود سه سال پیش در چنین روزهایی فرزندان بیالیتی جسد پدرشان را بعد از سوزاندن در یک کتری موکاپات ریختند تا میراث بیالیتی برای همیشه در تاریخ قهوه‌نوشی دنیا برای همیشه جاودانه شود.
