قهوه و دیابت نوع 2
اگر روزتان را با یک فنجان قهوه شروع می‌کنید، خبر خوبی برایتان داریم: تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف منظم قهوه می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. این موضوع در مطالعات متعددی مورد بررسی قرار گرفته و شواهد علمی نشان می‌دهد که افرادی که روزانه قهوه می‌نوشند، کمتر در معرض خطر دیابت نوع ۲ قرار دارند. اما چرا و چگونه؟ این مقاله به بررسی دقیق این موضوع، شواهد علمی و مکانیسم‌های احتمالی آن می‌پردازد.
ارتباط بین مصرف قهوه و کاهش خطر دیابت نوع ۲
آنالیزهای انجام‌شده بر روی نتایج آزمایش ها و مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهند که مصرف روزانه قهوه با کاهش ۳۰ درصدی خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ مرتبط است. تحقیقات نشان داده‌اند که هر فنجان قهوه اضافی در روز می‌تواند خطر دیابت را حدود ۶ درصد کاهش دهد. همچنین:
- افرادی که بیش از ۵ فنجان قهوه در روز مصرف می‌کنند، ۳۰ درصد کمتر از افرادی که قهوه نمی‌نوشند در معرض دیابت نوع ۲ هستند.
- افزایش مصرف قهوه (بیش از ۱ فنجان در روز) با کاهش ۱۱ درصدی خطر دیابت همراه است.
- کاهش مصرف قهوه (بیش از ۱ فنجان در روز) با افزایش ۱۷ درصدی خطر ابتلا مرتبط است.
این یافته‌ها نشان می‌دهند که مصرف مداوم قهوه، به‌خصوص در مقادیر متوسط تا بالا، می‌تواند یک عامل محافظتی در برابر دیابت نوع ۲ باشد.
قهوه چطور بر دیابت تأثیر می‌گذارد؟
اثر محافظتی قهوه بر دیابت نوع ۲ به ترکیبات فعال زیستی آن برمی‌گردد. این ترکیبات می‌توانند:
- حساسیت به انسولین را بهبود دهند و جذب بهتر قند را در سلول‌ها ممکن کنند.
- فعالیت متابولیک را افزایش دهند و به کاهش چربی بدن کمک کنند.
- خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی داشته باشند که به محافظت از سلول‌های بتا در پانکراس کمک می‌کند.
تاثیر قهوه بر متابولیسم بدن
برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف کوتاه‌مدت قهوه، به دلیل وجود کافئین، می‌تواند باعث افزایش سطح قند خون و کاهش حساسیت به انسولین شود؛ اما نکته مهم این است که در مصرف طولانی‌مدت، این اثرات از بین می‌روند و حتی روندی معکوس ایجاد می‌شود. یعنی:
- قهوه متابولیسم بدن را افزایش داده و به سوخت و ساز بهتر قند کمک می‌کند.
- مصرف مداوم قهوه می‌تواند باعث کاهش چربی بدن و بهبود عملکرد انسولین شود.
تفاوت قهوه کافئین‌دار و بدون کافئین
جالب است بدانید که اثر محافظتی قهوه تنها به کافئین مربوط نمی‌شود. در مطالعاتی که تأثیر قهوه بدون کافئین را بررسی کرده‌اند، نتایج نشان داده‌اند که این نوع قهوه نیز اثرات مشابهی در کاهش خطر دیابت دارد. این موضوع نشان می‌دهد که ترکیبات دیگری در قهوه مانند پلی‌فنول‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها نیز در این فرایند نقش دارند.
مکانیسم‌های احتمالی اثر محافظتی قهوه بر دیابت
کبد یکی از اندام‌های کلیدی در تنظیم قند خون و متابولیسم بدن است. مصرف قهوه به با افزایش اکسیداسیون، حماسب از سلول بتا پانکراس و بهبود عملکرد سلول های کبدی به سلامت کبد کمک می‌کند.
قهوه با تحریک اکسیداسیون چربی در کبد، به کاهش تجمع چربی در این اندام کمک می‌کند. این فرآیند می‌تواند خطر ابتلا به بیماری کبد چرب را کاهش دهد. بیماری کبد چرب با مقاومت به انسولین ارتباط مستقیم دارد و می‌تواند زمینه‌ساز دیابت نوع ۲ باشد.
میتوکندری‌ها همان سلول های کبدی هستند که مسئول تولید انرژی در سلول می‌باشند. ترکیبات موجود در قهوه مانند کافئین و پلی‌فنول‌ها می‌توانند عملکرد میتوکندری را در سلول‌های کبدی بهبود بخشند.
به زبان ساده، میتوکندری‌های سالم‌تر باعث می‌شوند:
- سلول‌های کبدی بتوانند قند و چربی را بهتر مصرف کنند
- متابولیسم کل بدن بهبود یابد
- حساسیت به انسولین افزایش پیدا کند
این فرآیندها در مجموع به تنظیم بهتر قند خون کمک می‌کنند و می‌توانند در پیشگیری از دیابت نوع ۲ نقش داشته باشند.
سلول‌های بتای پانکراس مسئول تولید انسولین هستند. یکی از دلایل اصلی دیابت نوع ۲، کاهش عملکرد این سلول‌ها و تخریب آن‌هاست. قهوه از طریق فعال‌سازی مسیرهای Nrf2 و AMPK می‌تواند از این سلول‌ها محافظت کرده و عملکرد آن‌ها را بهبود دهد.
تاثیر روش تهیه قهوه بر حفظ ترکیبات آن
تحقیقات نشان داده‌اند که روش‌های مختلف دم‌آوری قهوه می‌توانند بر ترکیبات آن تأثیر بگذارند. برای مثال:
- قهوه فیلتر شده (مانند قهوه دمی) میزان بیشتری از ترکیبات مفید مانند پلی‌فنول‌ها را حفظ می‌کند.
- قهوه اسپرسو نسبت به سایر روش‌ها غلظت بیشتری از کافئین و آنتی‌اکسیدان‌ها دارد.
- افزودن شیر و شکر می‌تواند اثرات مفید قهوه را کاهش دهد، بنابراین بهتر است قهوه را بدون شکر یا با شیر گیاهی مصرف کنید.
اگر به دنبال قهوه‌ای با کیفیت بالا و مناسب برای رژیم غذایی سالم هستید، ست کافه گزینه‌های متنوعی از قهوه‌های ۱۰۰٪ عربیکا، اسپشیالتی و کپسول قهوه بدون کافئین را ارائه می‌دهد. این محصولات می‌توانند گزینه‌ی عالی برای کسانی باشند که به دنبال کنترل قند خون و بهره‌مندی از فواید قهوه هستند.
جمع‌بندی: آیا قهوه می‌تواند از دیابت نوع ۲ جلوگیری کند؟
شواهد علمی قوی نشان می‌دهند که مصرف منظم قهوه، چه کافئین‌دار و چه بدون کافئین، با کاهش خطر دیابت نوع ۲ مرتبط است. این تأثیر به دلیل وجود ترکیبات آنتی‌اکسیدانی، اثرات ضدالتهابی، بهبود عملکرد انسولین و حمایت از سلامت کبد و پانکراس است. با این حال، برای بهره‌مندی از مزایای قهوه، توصیه می‌شود آن را بدون شکر یا مواد افزودنی مضر مصرف کنید.
اگر به دنبال قهوه باکیفیت و تازه هستید، “ست کافه” انواع قهوه‌های تخصصی و مناسب برای روش‌های مختلف دم‌آوری را ارائه می‌دهد. همچنین، اگر به تأثیرات دیگر قهوه بر سلامت علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌های دیگر ما درباره “قهوه و سلامت بدن“ و “بهترین روش‌های دم‌آوری قهوه“ را مطالعه کنید. نظرات و تجربیات خود را در مورد تأثیر قهوه بر سلامتی‌تان با ما به اشتراک بگذارید!
