برای بسیاری افراد بو و رایحه خوش قهوه اولین و شاخص‌ترین رایحه‌ای است که اول صبح به مشام می‌رسد. حالا دانشمندان می‌گویند توانسته‌اند این نکته را کشف کرده‌اند که حتی در مورد بهترین و خوش طعم‌ترین قهوه ها بو و رایحه قهوه بهتر و سرتر است و هرگز مزه قهوه به اندازه بوی آن دلنشین نیست. در مجله قهوه ست به شما می‌گوییم چرا همیشه عطر و رایحه و بوی خوش طعم‌ترین و بهترین قهوه ، از قهوه اسپرسو گرفته تا قهوه ترک، از طعم و مزه آن بهتر است. این مقاله از سایت business insider ترجمه شده است.
چرا همیشه عطر و رایحه قهوه از طعم و مزه آن بهتر است؟
حقیقت این است که در عمل بلع، عطر و رایحه نوشیدنی از داخل دهان به پشت بینی فرستاده می‌شود. این عمل یک «حس بوی دوم» را در مغز فعال می کند که نسبت به طعم نوشیدنی گیرایی کمتری دارد و باعث می‌شود که احساس فرد نسبت به طعم نوشیدنی در برابر عطر و رایحه آن متفاوت و کمتر رضایت‌بخش باشد.
این در حالی است که مثلا بعضی پنیرها بوی نامطبوع اما طعم و مزه خوبی دارند. دلیل این مسئله این است که وقتی پنیر را می‌خوریم بوی آن از بینی خارج می‌شود و به نظر خوشایندتر می‌رسد.
به عقیده متخصصان ما دو حس بویایی داریم. یک حس بویایی مربوط به زمانی است که شما بوی محیط را به داخل بینی می‌فرستید و از طریق دهان نفس می‌کشید (دقیقا مثل زمانی که قهوه می‌نوشید) و یکی دیگر وقتی است که شما بو را از بینی بیرون می‌دهید و از طریق بینی نفس می‌کشید. در حقیقت برخلاف آنچه که به نظر می‌رسد اگر چه ما حسگرهایی برای تشخیص طعم و مزه روی زبان داریم اما 80 درصد طعم و مزه از طریق گیرنده‌های بو در بینی حس می‌شود. به عبارت دیگر ۸۰ درصد آنچه ما از مزه غذا و نوشیدنی‌ها احساس می‌کنیم به بوی آن‌ها بستگی دارد و فقط ۲۰ درصد به مزه مربوط است.
گیرنده‌هایی که پیام‌های مغزی ما را منتقل می‌کنند بسته به این‌که در کدام جهت حرکت می‌کنند به بو و رایحه واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهند. برای مثال بوی پنیری مثل Epoisses درست مثل بوی داخل کفش یک پسر بچه مدرسه‌ای است اما وقتی طعم پنیر را می‌چشید چون بوی آن را از جهت دیگری یعنی از طریق بینی استشمام می‌کنید طعم پنیر خوشمزه هم هست.
حالا اگر گیرنده‌ها با هم انطباق نداشته باشند اتفاق دیگری می‌افتد. در این میان بوی قهوه تازه دم شده بسیار خوش و سرمست کننده است اما معمولا وقتی آن را می‌چشید ناامید می‌شوید چون همان‌طور که گفتیم از طریق حس بویایی، بو از داخل دهان به پشت بینی فرستاده می‌شود. تنها دو بوی شناخته شده یعنی بوی شکلات و بوی لوندر (Lavender) یا همان اسطوخودوس، دقیقا به همان روشی که از طریق بینی داخل یا خارج می‌شوند، تفسیر می‌شوند.
در مورد قهوه، به خاطر این مسئله که 300 مورد از 631 مورد ماده شیمیایی که عطر پیچیده قهوه را تشکیل می‌دهند توسط بزاق دهان پاک می‌شوند طعم آن قبل از بلعیدن عوض می‌شود و به خوبی رایحه‌اش نیست. به همین دلیل هم هست که عطر و رایحه بهترین و خوش طعم‌ترین قهوه از طعم و مزه آن بهتر و خوشایندتر است.
