- کافئین چیست ؟ کافئین به عبارتی محبوب ترین داروی جهان است که البته مسیری طولانی را طی سالها کرده است. به معنای واقعی کلمه میلیونها نفر هر روز صبح از خواب بیدار می شوند و اولین کاری که می کنند درست کردن یک فنجان قهوه است. بنابراین، مصرف آن نمی تواند برای شما آنچنان مضر باشد، می تواند؟ کافئین برخی اوقات به دلیل اثرات منفی آن در صدر اخبار پزشکی قرار می گیرد، اما آیا در مورد خواص مثبت و فواید کافئین چیزی می دانید؟ برخی به اشتباه بر این باورند که کافئین برای بدن مضر است. بنابراین بیایید نگاهی بیاندازیم به اینکه اصلا کافئین چیست و چه تاثیری روی بدن شما می گذارد و وقتی می گوییم یک نفر کافئین زیادی مصرف می کند دقیقا از چه مقدار صحبت می کنیم؟ در مجله قهوه ست این نوشتار 2 قسمتی را بخوانید.
بخش اول
کافئین چیست
کافئین در بسیاری از محصولاتی که ما مصرف می کنیم وجود دارد. ما تقریبا می دانیم چه کاری در بدن انجام می دهد، اما در واقع کافئین چیست ؟ کافئین یک محرک طبیعی است که بیشتر در گیاهانی مثل چای، قهوه و کاکائو یافت می شود.
یک نسخه مصنوعی و دست ساز از کافئین نیز وجود دارد که به برخی از داروها، غذاها و نوشیدنی ها اضافه می شود. به عنوان مثال، انواع تسکین دهنده های درد و داروهای به اصطلاح هوشیار کننده. این ماده همچنین به برخی نوشیدنی های انرژی زا و تنقلات یا آدامس اضافه می شود که ادعا می کنند که انرژی زا هستند.
تصور می شود که کافئین برای اولین بار بیش از 4500 سال پیش، هنگامی که مردم برای اولین بار چای دم کردند نوشیده شده است.و سپس قهوه سالها بعد، در قرن 14 یا 15، توسط یک چوپان گله بز در اتیوپی کشف شده است. امروزه 90٪ از مردم جهان روزانه از محصولات حاوی کافئین یا می نوشند یا می خورند.
کافئین شما را کسل می کند یا هوشیار؟
کافئین چگونه کار می کند؟
بعد از اینکه غذا یا نوشیدنی حاوی کافئین مصرف کردید و بعد از شکسته شدن کافئین در روده، کافئین به سرعت و چیزی در حدود 20 دقیقه بعد! وارد جریان خون می شود. پس از آن، به کبد شما راه می یابد یعنی جایی که به ترکیبات تجزیه می شود.
ترکیباتی که کافئین به آنها تجزیه می شود، می تواند از روش های متفاوت بر اندام های مختلف بدن تأثیر بگذارد. بیشترین تأثیر کافئین هم روی سیستم عصبی مرکزی یعنی مغز شماست.
این جایی است که ما با آدنوزین آشنا می شویم. یک انتقال دهنده عصبی که از لحظه بیدار شدن در طول روز افزایش می یابد. هر چه مقدار آدنوزین در مغز شما بیشتر باشد، احساس خواب آلودگی بیشتری خواهید داشت، تا زمانی که به اندازه کافی آدنوزین جمع کنید تا بتوانید بخوابید.
آنچه کافئین انجام می دهد، انسداد گیرنده های آدنوزین است، بنابراین احساس خستگی را متوقف می کند. همچنین می تواند باعث افزایش سطح آدرنالین در خون و افزایش سطح دوپامین و نوراپی فرین در مغز شود. این دو ماده شیمیایی احساس خوبی را در ما ایجاد می کنند و مغز و بدن را برای فعالیت بسیج می کنند.
همه ی این تأثیرات به طور مشترک احساس هوشیاری و تمرکز را به شما منتقل می کنند. شما می توانید با شدت بیشتری روی وظیفه پیش روی خود تمرکز کنید و باعث بهره وری بیشتر شوید.
کافئین خیلی سریع کار می کند، شما می توانید اثرات کافئین را پس از 20 دقیقه از مصرف آن احساس کنید. همچنین برای خارج شدن کامل کافئین از بدن خود، با نیمه عمر حدود 6 ساعت، زمان نسبتا زیادی لازم است.
تأثیرات مثبت و منفی کافئین روی بدن چیست
اولین چیزی که باید هنگام صحبت درباره تأثیر کافئین بر بدن توجه داشته باشیم وجود متغیرها است. تأثیر کافئین در هر فرد براساس این موارد زیر تغییر می کند:
- مقدار مصرف شده
- سایز، وزن و سلامتی بدن
- مقدار مصرف در مدت زمان مشخص
- اگر همزمان داروهای دیگری مصرف می کنید.
با توجه به تمام این موارد، هنگامی که کافئین مصرف کردید، می توانید طیف وسیعی از اثرات مختلف را احساس کنید. این می تواند شامل موارد زیر باشد:
- احساس هوشیاری و تمرکز بیشتری دارید
- بی قراری و تحریک پذیری
- مواجهه با کمبود آب بدن
- ضربان قلب و تنفس سریعتر
- تحریکات صورت گرفته در معده
- سردرد
- دمای بدن بالاتر
بعضی از اینها ممکن است ناخوشایند به نظر برسند و همینطور هم هستند. اما همه این موارد در تمام افراد رایج نیستند. برخی از این تأثیرات را فقط در صورت مصرف کافئین زیاد یا در صورت داشتن شرایط زمینه ای که ممکن است اثرات کافئین را تشدید کند، احساس خواهید کرد.
نوشیدن کافئین در مدت زمان طولانی، اما در مقدار کم، فواید زیادی می تواند داشته باشد. هر چه کافئین بیشتری در هر وعده مصرف استفاده کنید، تحمل بیشتری ایجاد می کنید و تأثیر کمتری روی شما خواهد داشت. بنابراین بیشتر می نوشید تا تأثیر مطلوبی داشته باشد. کم کم سطح تحمل شما افزایش می یابد تا چیزی احساس نکنید، بنابراین بیشتر می نوشید و به همین ترتیب …
نوشیدن بیش از حد کافئین می تواند تأثیرات منفی زیادی داشته باشد. تا جایی که ممکن است عملا به کافئین اعتیاد پیدا کنید.
اوردوز یا اثرات بیش از حد مصرف کافئین
خطر اوردوز یا اثرات مصرف بیش از حد کافئین شما را تهدید نمی کند مگر آنکه در مدت زمان کوتاهی مقدار بسیار زیادی -که عملا اتفاق نمی افتد- اسپرسو بنوشید.
نشانه هایی وجود دارد که باید به آنها توجه کنید تا مشخص شود که آیا مقدار زیادی کافئین مصرف کرده یا خیر.
اگر شروع به استفراغ کردید، و یا علائمی مانند لرزش، حمله پنیک یا اضطرابی، گیجی یا مشاهده ضربان قلب بسیار سریع نیز از نشانه های این است که باید بلافاصله به احتمال مصرف زیاد فکر کنید همان طور که ممکن است یک نفر به خاطر اوردوز کردن از خوردن موز زیاد جان خودش را از دست بدهد در مورد کافئین هم صادق است. ولی خبر خوب اینکه این اتفاق بسیار نادر است! و مقدار بسیار زیاد و بیش از حد و دیوانه وار مصرف کافئین لازم است تا به این نقطه برسید.
تحمل کافئین، پیشگیری و بازنشانی آن
اثرات بلند مدت مصرف کافئین چیست
نوشیدن کافئین به مدت طولانی می تواند فوایدی داشته باشد، البته در صورتی که اگر در حد متوسط بنوشید. استفاده منظم و سنگین از کافئین می تواند عوارض جانبی منفی مانند:
- مشکل خواب
- سردردهای مداوم
- ضربان قلب یا ریتم نامنظم
- فشار خون نا مناسب
- اشتهای ضعیف
- بی قراری
- ضعف و خستگی
اگر روزانه بیش از 5 فنجان قهوه می نوشید، به احتمال زیاد بیش از حد کافئین می نوشید. سعی کنید دو هفته مصرف کافئین را قطع کرده و پاکسازی از کافئین را انجام دهید. و مصرف متعادل قهوه را در پیش بگیرید.
مصرف بیش از حد کافئین مانند هر داروی دیگری که با آن سرو کار داریم باید درمان شود. در حد متوسط مصرف کنید و بدانید چه زمانی بیش از حد از آن استفاده می کنید.
ترک کردن کافئین
ترک کافئین پس از مصرف طولانی مدت آن می تواند سخت باشد، مانند ترک هر داروی دیگر. طبعا بدن باید به عملکرد بدون آن عادت کند، که چالش برانگیز است زیرا بدن به مصرف طولانی مدت آن عادت کرده و با این رویه سازگار شده است.
پس از 24 ساعت از آخرین مصرف، علائم ترک را مشاهده خواهید کرد. این می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سردرد
- خستگی
- تحریک پذیری
- مشکل در تمرکز
- علائمی شبیه آنفولانزا (تب، احساس درد، استفراغ)
آیا کافئین قهوه واقعا اعتیادآور است؟
چه کسانی باید از مصرف کافئین اجتناب یا آن را محدود کند؟
برای اکثر افرادی که این مقاله را می خوانند مصرف روزانه و متعادل کافئین مفید است. مصرف عموما در اغلب افراد بی خطر تلقی می شود، اما اگر نگران هستید همیشه باید با یک مشاور پزشکی مشورت کنید.
به عنوان مثال، اگر شما جزو یکی از گروه های زیر باشید مصرف کافئین می تواند عوارض یا اثرات منفی داشته باشد:
- اگر باردار هستند، زیرا کافئین می تواند از طریق جفت به کودک شما منتقل شود
- اگر اضطراب داشته باشید
- اگر اختلال فشار خون داشته باشید
- اگر اغلب از میگرن یا سایر سردردهای مزمن رنج می برند
- اگر دارای اختلالات خواب باشید
- اگر ریفلاکس معده داشته باشید
- اگر زیر 18 سال هستید (کودکان و نوجوانان می توانند به اثرات کافئین حساس باشند).
اگر باردار هستید، بهتر است میزان مصرف کافئین روزانه خود را به حدود 200 میلی گرم محدود کنید.
مقادیر بالای کافئین در دوران بارداری می تواند عوارض نا خواسته در پی داشته باشد. به عنوان مثال داشتن وزن کم نوزاد هنگام تولد، که همچنین می تواند خطر مشکلات سلامتی در طول زندگی را افزایش دهد. همچنین مشخص شده است که مصرف مقدار زیاد کافئین خطر سقط جنین را افزایش می دهد.
کافئین می تواند پروسه خواب شما را تحت تأثیر قرار دهد، خصوصاً اگر در ساعات بعدازظهر یا عصر قهوه مصرف می کنید، یا مقادیر زیادی (شش فنجان در روز یا بیشتر) قهوه می نوشید. بنابراین، افرادی که از قبل دچار اختلال خواب هستند، قطعاً باید مصرف کافئین خود را مدیریت کنند.
یک اختلال شایع خواب به نام آپنه خواب که اغلب می تواند تشخیص داده نشود و بنابراین درمان نشود. علامت این اختلال میزان بالای خواب آلودگی در روز است و بنابراین افرادی که از آپنه خواب رنج می برند می توانند خواب آلودگی خود را با کافئین مخفی کنند. در حال حاضر مطالعات زیادی در حال انجام است که در حال بررسی رابطه بین مصرف کافئین و خواب است.
این مطلب ادامه دارد…
منبع: happybarista