قهوه یک کالای روزمره است که مردم در سراسر جهان از آن لذت می برند. اما آیا می دانستید که طبق بسیاری از روایات قهوه در اتیوپی متولد شده است؟ به عبارت دیگر در اتیوپی، قهوه چیزی فراتر از یک فنجان نوشیدنی است که شما برای شروع یک روز پر مشغله، برای معاشرت با یک دوست و یا برای بیدار ماندن و مطالعه در ساعات طولانی شب میل می کنید. در واقع، قهوه برای اتیوپیایی ها آنقدر مهم است که یک تیم فوتبال به نام “قهوه اتیوپی” و مسابقه ای به نام “Miss Ethiopian Coffee” دارند. اما جالب ترین نکته این است که اتیوپیایی ها یک سنت قدیمی به نام مراسم قهوه دارند که در زبان محلی “jebena buna” نامیده می شود. این مراسم روزانه و سنتی قهوه خوری بخش مهمی از زندگی اتیوپیایی ها و به عبارتی نماد معیشت و فرهنگ و نیز نماد احترام و دوستی است. یک رویداد اجتماعی منظم و با دیسیپلین که باید طی چند ساعت با خانواده و مهمانان انجام شود. علاوه بر این برای شروع وقایع و اتفاقات مهم این مراسم جزء اصلی و همیشگی در اتیوپی است. در مجله قهوه ست 8 حقیقت جالب در مورد این مراسم مهم و جالب و سنتی نوشیدن قهوه در اتیوپی را بخوانید.
1- این مراسم روزانه حداقل به مدت 2 ساعت طول می کشد
مراسم نوشیدن قهوه که در واقع مهم ترین جزء روابط اجتماعی در اتیوپی محسوب می شود، حدود 2 الی 3 ساعت طول می کشد. معمولاً خانواده ها، به ویژه خانواده های سنتی که هنوز به رسم و رسوم پایبندند، روزانه 2 یا 3 بار این مراسم را برگزار و از آن لذت می برند. کودکان در مراسم سرو قهوه برای بزرگترها شرکت می کنند و بیشتر اوقات مهمان هم دعوت می شود. موضوعات مکالمه معمولاً از سیاست گرفته تا مسائل مربوط به جامعه و موارد دیگر متنوع است.
2- یک زن جوان (یا خانم خانه) همیشه مراسم را اداره می کند
مراسم نوشیدن قهوه در اتیوپی که یک سنت محترمانه محسوب می شود، همیشه توسط یک زن جوان یا گاهی خانم خانه برگزار می شود. از آنجا که در کودکی، آنها مرتباً در این مراسم شرکت می کنند و دختران همیشه تشویق می شوند تا مهارت های لازم را بیاموزند، می توان انتظار داشت که مهماندار بسیار ماهر باشد. در طول مراسم، خانم میزبان لباس سنتی پنبه ای سفید تمام قد تا مچ پا می پوشد که در حاشیه آن با نخ رنگی حاشیه دوزی شده است. ضرباهنگ حرکات او در طی برگزاری به نوعی هنرمندانه محسوب می شود.
بیشتر بخوانید: تاریخچه خاستگاه قهوه از آفریقا تا امپراطوری عثمانی
3- این مراسم یک فرایند پیچیده است که عمدتا از 3 مرحله تشکیل شده است
سه مرحله ای که در مراسم نوشیدن قهوه در اتیوپی اجرا می شوند عبارتند از: برشته کاری، دم آوری و کاپینگ قهوه. در طول کل مراحل این مراسم، میزبان هر سه مرحله را در حضور همه شرکت کنندگان اجرا می کند در حالی که آنها را همزمان سرگرم هم می کند.
برشته کاری دانه های قهوه: این مراسم با شستن دانه های خام قهوه آغاز می شود! و سپس دانه های قهوه روی تابه یا اجاق گاز در تابه ای با دسته بلند به نام menkeshkesh تفت داده می شود. در گویش محلی، menkeshkesh به معنای “تکان دهنده” است. مهماندار تصمیم می گیرد که دانه قهوه تا چه حدی و چه مدت باید برشته شود، اما به طور کلی منتظر می ماند تا سیاه و روغنی شود. پس از اتمام کار، دانه های قهوه را در حصیر یا صفحه ای بافته شده از نی های لخا که meshrefet نامیده می شود، می ریزند. دانه های قهوه تفت داده شده روی یک مفرش پهن شده و کنار گذاشته می شوند تا خنک شوند و از مهمانان دعوت می شود تا از عطر آن لذت ببرند. همچنین، قبل از بو دادن، مهماندار معمولاً گل ها و علف های تازه را روی زمین یا یک سطح پهن می کند و همزمان در حالی که بخار از آن ها بلند است فضا نیز معطر می شود.
دم کردن قهوه: یک قابلمه سرامیکی و دست ساز به نام jebana دستگاه دم آوری قهوه در مراسم قهوه اتیوپی است. آن را با آب پر می کنند و روی اجاق گاز قرار دهید تا بجوشد. در این زمان در حالی که میزبان منتظر جوشیدن آب است، دانه های برشته شده را خرد کرده یا با استفاده از یک ملات چوبی به نام muketcha با یک دسته هاون فلزی یا چوبی به نام زنزنا به صورت پودر درشت در می آورند. هنگامی که بخار جبنا شروع به بالا آمدن می کند، میزبان مراسم شروع به ریختن آب در فنجان کوچک حاوی قهوه آسیاب شده می کند. این ماده مایع غلیظی را ایجاد می کند که سپس دوباره در جبنا ریخته می شود. میزبان به انجام این حرکت رفت و برگشت ادامه می دهد تا زمانی که همه دانه های قهوه آسیاب شده داخل جبنا ته نشین شوند. سپس، جبنا دوباره روی اجاق گاز قرار می گیرد و اجازه می دهد تا بخار دوباره بالا بیاید در حالی که از سرریز شدن محتویات اطمینان حاصل می شود.
کاپینگ یا ارزیابی طعم قهوه: جبانای بسیار داغ در “جایگاه” که kofmobelee jebana نام دارد قرار می گیرد. مهماندار سپس فنجان های کوچکی به نام finjal آماده می کند که در آن قهوه جبانا به آرامی از فاصله چند اینچی ریخته می شود. هر فنجان قهوه روی بشقاب های کوچک سرو قرار می گیرد و در حالی که مهمانان از فنجان خود لذت می برند، معمول است که آنها از مهماندار مرتب تشکر می کنند. برای دورهای دوم، سوم و بعد، آب بیشتری به قابلمه اضافه می شود و دوباره جوشانده می شود و به این ترتیب هر قهوه دم کرده از قبلی ها رقیق تر می شود.
4- عطر قهوه بو داده قوی است و جنبه مهمی از مراسم محسوب می شود
پس از برشته شدن، میزبان هر کدام از مهمانان را در عطر ایجاد شده از دود قهوه غوطه ور می کند. میزبان نزد هر کدام از مهمانان می آید و در همان زمان، عود می سوزاند تا مهمان از عطر غنی قهوه که با عطر عود تقویت شده است تعریف کند. این بخش از مراسم نمادین و بسیار مهم تلقی می شود. اگر عطر برای مهمانان ناخوشایند تشخیص داده شود، میزبان مجبور می شود دوباره کل فرایند را از ابتدا تکرار کند.
بیشتر بخوانید: معرفی گونه‌های مختلف قهوه اتیوپی
5- در طول مراسم سه نوبت سرو قهوه وجود دارد و انتظار می رود مهمانان از نوشیدن امتناع نکنند
با توجه به اینکه قهوه نشانه احترام و دوستی برای مردم اتیوپی است، مرسوم نیست که در طول مراسم از نوشیدن قهوه خودداری کنید و انتظار می رود که حداقل 3 فنجان مصرف شود. با این حال، اگر قهوه به دلایل پزشکی یا مذهبی مودبانه رد شود، به عنوان مثال، به احتمال زیاد برای شما چای سرو می شود.
در طول مراسم، عموما سه دور قهوه سرو می شود. اولی سیاه است و به طور طبیعی قوی ترین در بین این سه قهوه است. به آن abol یا awel می گویند. دومی tona است، و سومی، که ضعیف ترین است و گاهی اوقات bereka نامیده می شود، در حقیقت برای بدرقه مهمانان است. طبق روایات عامیانه، این ها نام های همان سه بز است که منجر به کشف قهوه شدند. هر فنجان نماد یک تحول معنوی پیشرونده است.
6- سرو قهوه یک کار هنرمندانه است و شامل شیر نمی شود
در اتیوپی سرو قهوه یک هنر محسوب می شود زیرا میزبان به طرز ماهرانه و هنرمندانه ای قهوه را در فاصله ای از حدود یک فوت بالاتر از فنجان ها در آن می ریزد. این کار به آرامی انجام می شود تا از ریختن تفاله همراه قهوه جلوگیری شود. کسی که به عنوان اولین مهمان از او پذیرایی می شود همیشه بزرگترین فرد یا مهمان افتخاری جمع است.
قهوه اتیوپیایی نیز معمولاً با برگ تنآدام و یک قاشق شکر، یا مقدار زیادی از آن سرو می شود. در حومه اتیوپی، ممکن است قهوه به جای شکر با نمک سرو شود! در حالی که در مناطق دیگر، کره یا عسل به آن اضافه می شود. با این حال، قهوه در اتیوپی هرگز با شیر سرو نمی شود. جفت های معمولی قهوه شامل بادام زمینی ihmbaba (ذرت بو داده) و kolo (جو بو داده) است.
7- قهوه به عنوان یک میوه
همه چیز با گیلاس های قهوه بکر و چیده نشده شروع می شود. در Lalibela، گیلاس های قهوه تقریباً در حیاط خلوت هر خانه روستایی به وفور رشد می کنند. گیلاس ها وقتی قرمز و رسیده می شوند، چیده و پوست گرفته می شوند تا دانه خام قهوه نمایان شود. سپس پوسته ها و نخاله ها را از دانه ها جدا می کنند تا دانه ها خالص شوند.
8- مراسم قهوه از داستان کشف قهوه در اتیوپی الهام می گیرد
افسانه ها می گویند که تولد قهوه در اتیوپی با چوپان یک گله بز از منطقه کافا به نام «کلدی» آغاز شد. کافا منطقه ای در اتیوپی است که به خاطر گیاهانی که هنوز در تپه های جنگلی به صورت وحشی رشد می کنند مشهور است. یک روز، کالدی سه بز خود را در حالی که بالا و پایین می پریدند و بسیار هیجان زده بودند و تقریباً روی پای عقب می رقصیدند مشاهده کرد. او متوجه آسیب به برخی از شاخه های گیاهی شد که میوه ای شبیه توت قرمز داشت و متوجه شد که کار بزهاست. بنابراین، او خودش هم انواع توت ها را امتحان کرد و متوجه شد که نتیجه باور نکردنی است. او مقداری از انواع توت ها را به خانه برد و به همسرش گفت که باید این موضوع را به راهبان بگوید. راهب ها هم انواع توت ها را داروهای گناه آلود تشخیص دادند و بنابراین آنها را در آتش انداختند تا از بین بروند اما عطری خوشایند فضا را پر کرد. برخی نیز می گویند که راهب ها لوبیاها را خرد کرده و ماده محرک را در آب جوش تقطیر کرده اند. با رایحه قوی که فضا را پر کرده بود، راهبان صومعه برای بررسی این ماده دور هم جمع شدند. پس از ساعت ها، آنها انرژی تازه ای را برای ادامه عبادت مقدس خود کشف کردند و در آنجا ساعت ها دعا و نیایش کردند.
در کتابی از رجینالد اسمیت، “تاریخ قهوه”، در این مورد بحث شده که قهوه عربیکا، گیاه قهوه وحشی، بومی اتیوپی است و اولین بار در سال 850 بعد از میلاد مسیح در آنجا کشف شد. به این ترتیب این ادعا را تأیید می کند که اتیوپی محل تولد قهوه است. شهرت قهوه به عنوان لوبیای انرژی زا در ابتدا در سراسر قاره آفریقا گسترش یافت. انواع دیگر قهوه حتی در کشورهای مختلف آفریقایی کشف شد. سرانجام پای قهوه به عنوان دانه های انرژی زا به شبه جزیره عربستان، سپس به اروپا و بعدها به سایر نقاط جهان باز شد.
خلاصه کلام اینکه، قهوه در اتیوپی یک کالای تجاری بزرگ است. علاوه بر نماد فرهنگی و اجتماعی، صادرات شماره یک اتیوپی نیز محسوب می شود. در حقیقت، حدود 2 درصد از قهوه جهان از اتیوپی تهیه می شود. و اگر مراسم قهوه همان چیزی است که شما دنبال آن هستید، اکثر کافه های این روزهای اتیوپی نیز این تجربه را ارائه می دهند.
منبع: absoluteethiopia
