امروزه کلمبیا سومین کشور تولیدکننده بزرگ قهوه در جهان است که تنها برزیل و ویتنام را بالای سر خودش می‌بیند. کلمبیا جزو نخستین کشورهایی است که با شنیدن کلمه قهوه مردم در سرتاسر جهان به یاد آن می‌افتند. در حالی که قهوه در ده‌ها کشور در سراسر کمربند قهوه رشد می‌کند، تعدادی از فعالیت های مهم -از جمله مانور روی شخصیت خوان والدز- به توسعه منافع قهوه سازان کلمبیایی برای دهه ها کمک کرده است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تاریخچه دانه قهوه کلمبیا و چگونگی تکامل آن، با دو متخصص صنعت قهوه صحبت شده است. ادامه مطلب را در مجله قهوه ست بخوانید.
تاریخچه مختصری از قهوه کلمبیا
در حالی که برزیل و ویتنام در عرصه تولید جهانی قهوه در رتبه های اول و دوم قرار دارند، کلمبیا سومین تولید کننده بزرگ این محصول محبوب در جهان است و از نظر تولید جهانی دانه عربیکا در رده دوم است. در پایان سال 2019 Federación Nacional de Cafeteros (FNC) (فدراسیون ملی قهوه کلمبیا) گزارش داد که کلمبیا بزرگترین تولید کننده قهوه‌های عربیکا با فراوری شسته شده است. اغراق نیست اگر بگوییم این کشور به دلیل تولید قهوه عربیکا شناخته شده است، حتی اگر این گیاه از قرن هجدهم فقط در کلمبیا رشد کرده باشد و قدمت چندانی نداشته باشد.
در مورد چگونگی ورود گیاه Coffea arabica به کلمبیا چندین نظریه وجود دارد. مشهورترین تئوری این است که مبلغین مذهبی عیسوی هلندی در قرن 18 این کار را انجام دادند و اولین محصولات را در کوهستان های شمال شرقی کاشتند. از آنجا بود که قهوه در سراسر کشور گسترش یافت، زیرا مزارع خانوادگی و خرده مالکان به طور فزاینده ای کشت قهوه را به عنوان منبع جدید درآمد پذیرفتند.
با این حال، فقط در اوایل دهه 1800 بود که این کشور صادرات قهوه را در مقیاس تجاری آغاز کرد. این در حالی است که در پایان قرن نوزدهم بود کلمبیا به یکی از بزرگترین صادرکنندگان این محصول در جهان تبدیل شد.
شرایط آب و هوایی کلمبیا برای کشت و تولید قهوه
همانطور که می‌دانید، رشد دانه قهوه عربیکا به طور قابل توجهی دشوارتر از روبوستاست. گونه قهوه عربیکا فوق العاده حساس به شرایط آب و هوایی است و به ارتفاع زیاد و دامنه دمایی ثابت احتیاج دارد که هرگز زیاد گرم و سرد نشود.
Alejandro Cadena، بنیانگذار و مدیر عامل شرکت Caravela Coffee است. او می‌گوید بخشی از دلایل مترادف شدن نام کشور کلمبیا با تولید قابل توجه عربیکا، این است که به طور طبیعی شرایط بهینه برای پرورش گیاه عربیکا فراهم می‌کند .
او اضافه می‌کند: “ترکیب اکوسیستم ها، ارتفاع از سطح دریا و آب و هوا در کلمبیا به این معنی است که طیف گسترده ای از اقلیم های کوچک وجود دارد. علاوه بر این شرایط بسیار خوب مزرعه [این اجازه را می دهد] که کشور به طور مداوم در طول سال قهوه عربیکا تولید کند.”
تمرکز بر روش ها و عملکرد خوب مزارع قهوه کلمبیا
با این حال، شرایط آب و هوایی مطلوب به تنهایی کافی نیست: روش های خاص کشاورزی برای تولید موفقیت آمیز قهوه عربیکا با کیفیت بالا مهم هستند. هنگام پرورش قهوه تخصصی، تولیدکنندگان در سراسر جهان طیف وسیعی از فرآیندها و متغیرها را باید در نظر بگیرند، از روش های برداشت و خشک کردن تا مدیریت دقیق خاک و هرس گیاهان.
برای فهمیدن اینکه چرا کلمبیا در این مناطق در زمینه تولید این محصول سرآمد است، با مدیر عامل Federación Nacional de Cafeteros کلمبیا، روبرتو ولز صحبت کردیم. او در این باره معتقد است که این کشور مدتی است که در تولید قهوه سرمایه گذاری کرده است.
وی می گوید: “از طریق ترکیبی از تحقیق و توسعه و کمک فنی، تولیدکنندگان قهوه به طور مداوم از اهمیت پیروی از بهترین روش های تولید آگاه می‌شوند.”
این موارد شامل استفاده از ارقام مقاوم در برابر زنگ زدگی، کاشت در زمان مناسب، افزایش تراکم و نگهداری محصولات تازه برای افزایش بهره وری، کیفیت و درآمد است.”
آلخاندرو با روبرتو موافق است و تأکید می‌کند که عمده تأثیر سرمایه گذاری در افزایش پروفایل و مشخصات قهوه کلمبیا در صنعت قهوه وجود دارد.
او می‌گوید: “ما نه تنها در بازاریابی، بلکه در تحقیقات علمی و مساعدت فنی و همچنین زیرساخت های دولتی و خصوصی سرمایه‌گذاری کرده ایم. این ترکیب از اقلیم و سرمایه گذاری نهادی همان چیزی است که واقعاً در کلمبیا به عنوان یک منبع با کیفیت برای بیش از 50 سال تأثیرگذار بوده است، هم در ذهن مصرف کنندگان و هم در تولید کنندگان.”
La Federación Nacional de Cafeteros
تقریباً در اوایل قرن بیستم، بیشتر تولید این محصول در کلمبیا در دست چند تولیدکننده اصلی بود که مزارع بزرگ خود را که به عنوان بنگاه کشاورزی نیز شناخته می شدند، اداره می کردند. کارگران این بنگاه های کشاورزی از دهقانان، مردم بومی و برده های سابق تشکیل شده بودند.
در سال 1927 ، گروهی از تولید کنندگان برجسته قهوه از منطقه Zona گرد هم آمدند و سازمانFederación Nacional de Cafeteros de Colombia (FNC) (فدراسیون ملی قهوه کلمبیا) را تاسیس کردند. هدف آنها نمایندگی کشاورزان در ترویج و مذاکره بر سر قیمت جهانی فروش جهانی قهوه آنها بود.
با این حال، با گسترش تأثیرات رکود بزرگ اقتصادی در اواخر دهه 1920 و 1930، قیمت جهانی قهوه به شدت سقوط کرد و باعث ورشکستگی بسیاری از بنگاه های کشاورزی کلمبیا شد.
در تلاش برای صرفه جویی در تولید قهوه و مقابله با نوسانات قیمت، دولت این مزارع بزرگ را خریداری و تقسیم کرده و به کارگرانی که می‌توانند محصولات دیگر را در کنار قهوه بکارند فروخت.
از آن زمان، FNC تا حد زیادی تلاش خود را از طرف تولید کنندگان قهوه کلمبیایی برای استفاده از وجهه کشور به عنوان منبع تولید و صدور قهوه در صحنه جهانی ادامه داده است. یکی از این تلاش ها در سال 1961 زمانی که این سازمان مهر “100٪ قهوه کلمبیایی” را ایجاد کرد به بار نشست.
آلخاندرو می‌گوید که با استفاده از این مهر و موم جدید، به عنوان ابزاری برای بازاریابی، تولیدکنندگان توانستند “قهوه کلمبیایی را در بازار [جهانی] تجزیه و تفکیک کنند و شناسایی کنند.
این یکی از اولین تمرینات مارک تجاری در جهان بود- در همه بخش ها، نه فقط قهوه- و به این معنی بود که مصرف کنندگان قادر بودند قهوه کلمبیایی را به راحتی در قفسه های سوپرمارکت ها در سرتاسر دنیا شناسایی کنند.
آلخاندرو اضافه می‌کند: “این امر همچنین به افزایش قیمت برتر قهوه کلمبیایی که امروز شاهد آن هستیم کمک کرد.”
نقش شخصیت خوان والدز در صنعت قهوه کلمبیا چیست؟
فراتر از مهر “100٪ قهوه کلمبیایی”، می توان بخش عمده ای از موفقیت قهوه کلمبیایی را در صحنه جهانی به مبارزات شخصی به نام «خوان والدز» نسبت داد.
خوان والدز برای اولین بار در سال 1958 در ایالات متحده “مطرح” شد. خوان والدز در واقع یک کشاورز خیالی قهوه است که اولین بار در کنار قاطر خود، کنچیتا، در تبلیغات FNC ظاهر شد. این بخش دیگری از تلاش های FNC برای تمایز کلمبیا از سایر منشأ در سطح جهانی بود.
آلخاندرو می گوید: “این کارزار کمک کرد تا قهوه کلمبیایی در ذهن افراد قهوه خور در سراسر جهان قرار بگیرد.” “همچنین با نشان دادن فیلم هایی از مزارع تولید قهوه در محل کار، به برجسته سازی کار تولید قهوه کمک کرد.”
این کمپین آنقدر موفقیت آمیز بود که به زودی نه تنها نماد قهوه کلمبیایی بلکه تقریبا نماد کشور کلمبیا شد.
“تصویر خوان والدز نه تنها یک مارک قهوه ایجاد کرد، بلکه نماد یک ملت شد و یک ملت را تعریف کرد. این محبوبیت و موفقیت بیشتر در بین مصرف کنندگان آمریکایی بود. ”
طبق مستندی درباره پدیده خوان والدز، تصویر کشاورز قهوه و قاطر او نشان دهنده احترام، سرسختی، سازش و تولید با کیفیت خوب است.
پس از تقریباً 45 سال، برند خوان والدز چنان شناخته شده بود که FNC از آن برای راه اندازی یک کافه زنجیره ای استفاده کرد. در سال 2002، این سازمان اولین کافه رسمی خوان والدز را افتتاح کرد. با گذشت حدود 18 سال، این کافی شاپ زنجیره ای اکنون بیش از 320 شعبه در سراسر جهان دارد.
شرایط امروز قهوه کلمبیا
اما حتی اگر این نوشتار خلاصه‌ای باشد از اینکه که کلمبیا در صنعت قهوه به کجا رسیده است، فکر می‌کنید امروز چه تصوری از قهوه کلمبیایی در بازار جهانی وجود دارد؟
آلخاندرو می گوید: “قهوه کلمبیایی توسط صنعت قهوه به عنوان محصولی شناخته می شود که به لطف آشنایی با آن و کیفیت های عالی که برای مصرف کنندگان شناخته شده است فروش آن آسان است.”
“برای کافی شاپ های قهوه، قهوه کلمبیا محصول با کیفیت بالاتر از متوسط است که به راحتی در تمام طول سال در دسترس است.”
روبرتو دیدگاه مشابهی دارد: “قهوه کلمبیایی به تنهایی شهرت جهانی خود را به دست آورده است. هنگامی در مورد ارزش قهوه کلمبیا از تولید کنندگان و بازرگانان و وارد کنندگان قهوه سوال می‌شود، آنها کیفیت و ثبات قهوه کلمبیا که از استانداردهای صادرات با کیفیت بالا گرفته شده است، برجسته می کنند.
تولید موفقیت آمیز قهوه مستلزم این است که تعدادی از عوامل اصلی با هم کار کنند، از شرایط مناسب آب و هوایی و روش های کشاورزی گرفته تا تحقیقات، کمک فنی و مشارکت بخش دولتی. در کل قرن بیستم و بیست و یکم، کلمبیا در همه این موارد کمبودی نداشته است.
اما مسلماً برخی از موفقیت های کلمبیا به عنوان یک منبع جهانی قهوه طی 100 سال گذشته به FNC و فعالیتهای بازاریابی آنها بستگی دارد. با وجود خوان والدز و مهر و موم “100٪ قهوه کلمبیایی” که هنوز هم بخشی از بازاریابی مدرن قهوه است، به نظر نمی رسد به زودی اوضاع تغییر کند. پیشنهاد می کنیم مقاله راهنمای قهوه کلمبیا و طرز تهیه این دانه قهوه را در مجله کوروش بخوانید.