اسپرسو رومانو -Espresso Romano –
یک نوشیدنی ساده و در عین حال جذاب است. در خالص‌ترین شکل، اسپرسویی است که با یک تکه لیمو سرو می‌شود، حتی اگر طرز تهیه آن از کافه‌ای به کافه دیگر متفاوت باشد. با وجود این سادگی در طرز تهیه اسپرسو رومانو، هنوز نوعی سردرگمی در مورد این نوشیدنی وجود دارد. برای مبتدیان، نام آن در مناطق مختلف جهان و مناطق خاص ایتالیا با هم متفاوت است. علاوه بر این، در حالی که کلمه “رومانو” در ترکیب نام این نوشیدنی وجود دارد، هیچ دلیل قطعی مبنی بر پیوند تاریخی آن با رم یا ایتالیا وجود ندارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اسپرسو رومانو و سابقه و تاریخچه آن، این مقاله را در مجله قهوه ست بخوانید.
بررسی اجمالی قهوه اسپرسو رومانو
قهوه اسپرسو رومانو از ترکیب یک شات اسپرسو با یک برش لیمو یا آبلیمو و یک قاشق چای‌خوری شکر درست می‌شود. این برش را می‌توان فشرده یا به درون قهوه انداخت و گاهی اوقات هم به صورت آب نبات در کنار اسپرسو رومانو سرو می‌شود. رومانو یک نوشیدنی همه کاره است که می‌تواند به صورت گرم، سرد و همراه با شیر یا بدون شیر- سرو شود. برخی از کافه‌ها هم انیسیت -anisette- یک لیکور مدیترانه‌ای را به قهوه اسپرسو رومانو اضافه می‌کنند.
«ماسیمیلیانو ماتونه» باریستا و مشاور است. او در این باره می‌گوید که اغلب، روغن پوست لیمو ممکن است قبل از ریختن قهوه روی یک فنجان چکانده شود. برخی از کافه‌ها پوست لیمو را در فنجان می‌گذارند، در حالی که برخی هم آن را حذف می‌کنند. این نوشیدنی در منطقه کامپانیا ایتالیا، که شامل شهر ناپل، کاپری و ساحل آمالفی است بسیار محبوب است. در مناطق قهوه اسپرسو رومانو، اغلب به عنوان caffè canarino یا caffè al limone شناخته می‌شود.
شهروندان محلی ادعا می‌کنند که این نوشیدنی در شهر Giugliano اختراع شده است. امروز، اسپرسو رومانو نوشیدنی اصلی این شهر است و یک خوراکی خوشمزه محلی محسوب می‌شود. در این منطقه، اسپرسو رومانو اغلب با لیمو سورنتو تهیه می‌شود. اتحادیه اروپا به لیمو سورنتو گواهینامه نشان جغرافیایی اعطا کرده است. این بدان معنی است که آن‌ها به لحاظ کیفیت و ماهیت منحصر به فرد خود به طور مستقل تأیید و شناسایی شده‌اند. علاوه بر این، سازمان اعتماد ملی ایتالیا (Fondo Ambiente Italiano) یک مزرعه تاریخی لیمو سورنتو به نام Baia Di Leranto را در نزدیکی شبه جزیره سورنتین نگهداری می‌کند.
بررسی تاریخ منحصر به فرد اسپرسو رومانو
علی رغم وجود کلمه “romano” در نام نوشیدنی -به معنای رومی- روایات متناقضی در مورد منشا این نوشیدنی وجود دارد. برخی می‌گویند این یک اختراع آمریکایی است که برای جذب گردشگر به دروغ به ایتالیا نسبت داده شده است. برخی دیگر هم ادعا می‌کنند که این نوشیدنی در فرانسه اختراع شده است. اگرچه هیچ دلیل قطعی درباره ایتالیایی بودن اسپرسو رومانو وجود ندارد، اما داستان‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد این نوشیدنی از آنجا منشا گرفته است.
ده‌ها سال است که ایتالیایی‌ها قهو‌ه‌ای را که با موکاپات یا دستگاه اسپرسو دم‌آوری شده مصرف می‌کنند. دستگاه اسپرسو در ابتدای قرن بیستم و موکاپات در دهه 1930 اختراع شد. هر دو از اختراعات ایتالیایی هستند. با این حال، در اوایل قرن 20، به خاطر جنگ جهانی اول و دوم، محدودیت‌هایی برای واردات در ایتالیا وجود داشت.
در این مدت، ایتالیایی‌ها مجبور شدند قهوه فوری ارزان قیمت را که اغلب توسط سربازان آمریکایی تهیه می‌شد، مصرف کنند. در این زمان، طعم قهوه فوری بسیار ضعیف بوده و کاملاً بر خلاف قهوه محلول موجود در فروشگاه های امروزی بود. پس از پایان جنگ جهانی دوم، مدتی به شروع تجارت بین المللی قهوه مانده بود و در ایتالیا یک بحران اقتصادی بزرگ به وجود آمد. از آنجا که مردم ایتالیا عمدتا فقط به قهوه بسیار بی‌کیفیت دسترسی داشتند، به احتمال زیاد آن را با لیمو ترکیب می‌کردند تا طعم‌های نامطلوب‌تری را که تجربه کرده بودند کمرنگ‌تر کنند.
طعم‌های اسپرسو رومانو
دکتر ویلتون سوارس کاردوسو یک استاد دانشگاه برزیلی است. او می‌گوید هنگام ترکیب اسپرسو و لیمو، وضوح و اسیدیته لیمو به نحو موثری با شدت و تلخی اسپرسو “متعادل” می‌شود و بالعکس. او توضیح می‌دهد: “اسید سیتریک با طراوت و تازگی میوه‌های خانواده مرکبات مرتبط است. به دلیل تلخی [قهوه]، اسیدیته [و همچنین] عطر لیمو برجسته است.”
وقتی لیمو و قهوه با هم ترکیب می‌شوند، طبیعتاً بهتر است که هر دو ماده از کیفیت بالایی برخوردار باشند. وقتی از دانه قهوه بی‌کیفیت استفاده می‌شود، نوشیدنی ممکن است خیلی تلخ یا شدید شود و طعم‌های متمایز لیمو را پنهان کند.
اسپرسو رومانو نوشیدنی عجیبی است. با وجود این واقعیت که به ظاهر ساده است، به نظر می‌رسد توافق چندانی در مورد اصل و تاریخچه آن وجود ندارد. علاوه بر این، به نظر می‌رسد همیشه در مورد اسم آن اختلاف نظر بیشتری وجود داشته باشد. با این حال، خواه در ایالات متحده آمریکا، فرانسه، رم یا یک شهر کوچک در کامپانیا اختراع شده یا نه، این نوشیدنی از آن زمان با فرهنگ ایتالیا پیوند خورده است. تعادل وضوح و اسیدیته آن با شدت و تلخی به موازات فرهنگ مدرن قهوه است. چه کسی می‌داند شاید کم کم این نوشیدنی در جاهای دیگر دنیا هم محبوب شود.
ظاهراً در مورد برخی از مشروبات الکلی، اسپرسو رومانو توانایی کاهش اثرات هنگ اوور -hang over- ناشی از مصرف الکل را نیز دارد. کافئین به طور طبیعی خاصیت منقبض کنندگی عروقی دارد، که به تسکین سر درد کمک می‌کند، در حالی که روغن‌های اساسی موجود در لیمو به هضم غذا کمک کرده و عملکرد متابولیک را تسریع می‌کنند.