تقویت هوش و حافظه با قهوه امکان‌پذیر است؟ اصلا برای افزایش هوش و حافظه موقع درس خواندن قهوه بخوریم یا نخوریم؟ قهوه واقعا جز خوراکی‌های تقویت کننده حافظه است؟ اصلا می‌توان قهوه خوردن و کافئین قهوه را یکی از روش‌های تقویت حافظه دانست؟ در این نوشتار به شما می‌گوییم که خواص قهوه برای تقویت هوش و حافظه و درس خواندن یک افسانه است یا حقیقت دارد. این مقاله از دو سایت better body chemistry و My recipes ترجمه شده است.
آیا می‌توان نوشیدن قهوه و کافئین را یکی از روش‌های تقویت حافظه
دانست؟
رمز موفقیت در دنیای امروز به هوش و قدرت تمرکز و البته تیزهوشی شما بستگی دارد. اما برای تقویت حافظه چه باید کرد؟ یکی از راه‌های تقویت حافظه و هوش مطالعه کتاب‌های تقویت هوش، اراده، نظم، فداکاری و البته کافئین است، مقدار زیادی کافئین. در واقع به نظر می‌رسد کافئین اصلا داروی تقویت حافظه و هوش است. اگر بخواهیم به صورت واضح حقیقت را بگوییم، آن‌هایی که کافئین یا به عبارت دیگر قهوه می‌خورند هم به آن اعتیاد پیدا می‌کنند و هم در عین حال یکی از بهترین مواد غذایی برای افزایش تمرکز و حافظه و هوش را وارد لایف استایل روزمره خود کرده‌اند.
کافئین شمشیر دو لبه است؟
درباره قهوه و کافئین یک حقیقت را باید بدانید. کافئین در واقع شمشیر دو لبه است. کافئین موجود در قهوه مدت زمانی که شما می‌توانید مطالعه کنید و درس بخوانید و مطالب را به خاطر بسپارید افزایش می‌دهد و به عبارت دیگر شما وقتی قهوه می‌خورید و مطالعه و درس خواندن را شروع می‌کنید دیرتر خسته می‌شوید.
اما مسئله اینجاست که علیرغم این‌که مغز بعد از ورود کافئین به بدن در حال پیشروی و فعال است به اندازه کافی تنظیم نشده است تا تعداد زیادی اطلاعات و مطالب را به خاطر بسپارد.
این سناریو شبیه این است که بگوییم چراغ خانه روشن است اما کسی در خانه نیست. به همین دلیل است که می‌گوییم کافئین می‌تواند مثل شمشیر دو لبه عمل کند. شاید در این حالت به خودتان بگویید حتی نمی‌توانم اسم خودم را به خاطر بیاورم و هر چه که خوانده‌ام اصلا یادم نیست.
آیا کافئین مقصر این حالت شماست؟
محققان دانشکده پزشکی جان هاپکینز به این نتیجه رسیدند که این حالت به خودی خود تقصیر کافئین نیست. در یک تحقیق آزمایشگاهی محققان دانشکده پزشکی جان هاپکینز کشف کردند که کافئین به شما کمک می‌کند که موارد بیشتری را به خاطر بسپارید نه این‌که مطالب بیشتری را مطالعه کنید. این گروه در آزمایشی که در مورد اثرات کافئین در توانایی به خاطر سپردن تصاویر نمایش پرده‌ای صورت گرفت این خاصیت قابل توجه کافئین را کشف کردند.
تحقیق محققان دانشکده پزشکی جان هاپکینز به صورت یک نمایش اسلایدی روی پرده بود. در این نمایش صرفاً مجموعه‌ای از تصاویر زیبا و جذاب نمایش داده نشد، بلکه تصاویر به صورت چالش برانگیز طراحی شده بود. تصاویر موجود در نمایش به صورت اسلاید انتخاب شدند زیرا در ظاهر شباهت‌هایی به هم داشتند اما در واقعیت متفاوت بودند. افراد شرکت کننده در این آزمایش بعد از نمایش اسلاید مجبور بودند در دو مرحله فکر کنند که کدام عکس‌ها تکرار شده‌اند و کدام تصاویر جدید، واقعا جدید هستند و تکراری نیستند.
محققان در این آزمایش گروهی از داوطلبانی که در ابتدا کافئین مصرف نکرده بودند درخواست کردند که این نمایش پرده‌ای چالش‌برانگیز را تماشا کنند.
در پایان اولین بازدید از نمایش اسلاید، به شرکت کنندگان قرص‌هایی داده شد تا از آن‌ها استفاده کنند. این قرص‌ها یا حاوی هیچ چیز نبودند یا به عبارتی دارونما بودند و یا حاوی 200 میلی گرم کافئین بودند یعنی یک فنجان قهوه بسیار قوی. شرکت کنندگان در این تحقیق روز بعد به آزمایشگاه برگشتند، برای ادامه آزمایش در این حالت یعنی بعد از خوردن قرص از آن‌ها خواسته شد تا مشخص کنند که کدام تصاویر قدیمی هستند و کدام یک جدید است. توجه: هر یک از شرکت کنندگان تست اسلاید را هم با قرص حاوی کافئین و هم با قرص بدون کافئین یعنی دارونما تکرار کردند.
با نوشیدن قهوه قدرت تمرکز و دقت افراد بالا می‌رود یا نه؟
آن دسته شرکت کنندگان در این آزمایش که قرص حاوی کافئین مصرف کرده بودند بعد از مشاهده اسلایدها بهتر از سایرین به خاطر سپرده بودند که کدام تصاویر تکراری و کدام تصاویر جدید هستند. از آن‌جا که این آزمایش به گونه‌ای طراحی شده بود که کافئین بعد از یادگیری مصرف شده بود بهبود مشاهده شده در مطالعه در واقع گویای این واقعیت بود که میزان دقت افراد بالاتر رفته بود. در واقع کافئین به آن‌ها کمک می‌کرد که نه فقط بیشتر دقت کنند و تمرکز بالاتری داشته باشند بلکه قدرت یادآوری آن‌ها را هم تقویت کرده بود.
کافئین شما را باهوش‌تر و متمرکزتر و دقیق‌تر می‌کند
یادتان باشد کافئین عنصر فعال قهوه و عاملی محرک و البته رایج‌ترین ماده روان‌گردان مورد مصرف در دنیاست. عملکرد اصلی کافئین در مغز این است که تاثیر یک انتقال دهنده عصبی به نام آدنوزین را مسدود می‌کند. با مسدود کردن اثرات مهار کننده آدنوزین، کافئین می‌تواند باعث افزایش فعالیت عصبی در مغز و آزاد شدن سایر انتقال دهنده‌های عصبی مثل دوپامین و نوراپی‌نفرین شود. اما نوراپی‌نفرین چیست؟ نوراپی نفرین در بدن هم به صورت هورمون، و هم به صورت انتقال دهنده عصبی عمل می‌کند. نوراپی‌نفرین در حالت هورمون، به عنوان هورمون استرس باعث افزایش تپش قلب، انقباض رگ‌ها، انبساط راه‌های هوایی ، افزایش قند خون و افزایش جریان خون عضلات و مغز شده و در بروز واکنش جنگ و گریز درسامانه عصبی سمپاتیک موثر است. کاربرد نوراپی نفرین در پزشکی درمان افت فشار خون با افزایش تون عضلات صاف عروق است و در احیای قلبی ریوی هم به کار می‌رود. نوراپی‌نفرین به صورت یک انتقال دهنده سیناپسی در دستگاه عصبی مرکزی کارکردهای بسیار دارد و به طور مثال در هسته آمیگدال (بادامه) موجب افزایش تمرکز و هشیاری می‌شود.
توصیه پزشکان این است که در طول روز قهوه بنوشید و از این طریق کافئین دریافت کنید زیرا هم مزه‌اش خوب و خوشایند است، هم شیمی بدن را بهبود می‌بخشد وهم قدرت تفکر و تمرکز را اصلاح و بهتر می‌کند. علاوه بر این احتمال ابتلا به آلزایمر و زوال عقل در افرادی که روزانه قهوه می‌نوشند کمتر از افرادی است که عادت به نوشیدن قهوه ندارند. بسیاری از آزمایش‌های کنترل شده اثرات کافئین بر مغز را بررسی کرده‌اند و نتیجه حاکی از آن است که کافئین می‌تواند خلق و خوی، زمان واکنش، حافظه، هوشیاری و عملکرد عمومی را بهبود ببخشد و در در مجموه نوشیدن قهوه و کافئین موجود در آن یکی از روش‌های تقویت حافظه محسوب می‌شود.
البته این را به خاطر داشته باشید که در پروسه تقویت هوش و حافظه، داشتن یک خواب خوب و کامل بسیار مهم و حیاتی و یکی از عوامل اساسی به خاطر سپردن و یادگیری مطالب است. بنابراین از خوردن قهوه و سایر نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های کافئین‌دار در زمان عصر و شب خودداری کنید زیرا مقدار بیش از حد یک چیز خوب می‌تواند آن را تبدیل به یک پدیده بد و مضر کند.
